Ga verder naar de inhoud

Naar een prototype van het Wattnessdashboard dankzij user-centered design

Hoe kunnen we werknemers aansporen om ook op het werk inspanningen te leveren om het energieverbruik zo minimaal mogelijk te houden? We kregen hulp van thesisstudent Tom Bury bij de uitwerking van een heus dashboard om werknemers te motiveren duurzamer om te gaan met hun verbruik.

Tijd voor een technische proof of concept

Na de hardware set-up waarbij Wattness verschillende gebouwen heeft uitgerust met de nodige sensoren om data te verzamelen, werd het tijd om een softwareoplossing uit te werken die gebruikt kan worden door de werknemers van zo'n gebouw om een inzicht te krijgen in de verzamelde data.

Met de hulp van student computerwetenschappen Tom hebben we het afgelopen jaar de handen uit de mouwen gestoken om voor Wattness een proof of concept dashboard te bouwen dat gebruik maakt van data over het energieverbruik van het Statikkantoor.

Wat is Wattness?

Wattness is een van onze zotte ideeën die uiteindelijk een eigen merk heeft gekregen binnen Statik. Het doel is om inzichten te verkrijgen in het energieverbruik van gebouwen. Via sensoren geïnstalleerd in de stoppenkast van het gebouw wordt het verbruik van elk circuit uitgemeten. Zo willen we met behulp van machine learning automatisch patronen detecteren die het mogelijk maken om het verbruik te vergelijken tussen verschillende gebouwen, toekomstig verbruik voorspellen en problemen opsporen.

Het eerste papieren prototype van het dagelijks energieverbruik

Van een papieren naar finaal prototype via user-centered design

Hoe geven we werknemers op een begrijpbare manier toegang tot de complexe data die wordt verzameld door de verschillende circuits? En hoe kunnen we hen motiveren om met deze data aan de slag te gaan om acties te formuleren om het energieverbruik te doen dalen? Al snel werd duidelijk dat een doordacht dashboard een grote bepalende succesfactor zal zijn voor het afgewerkte product.

Daarom gingen we aan de slag met user-centered design. Dit is een ontwerpproces waarbij de eindgebruikers doorheen de ontwikkeling een invloed hebben over hoe het product vorm krijgt. Zo wordt het product beter afgestemd op de noden van de gebruiker en kunnen usability problemen vroeg ontdekt en opgelost worden. Het helpt ook om de verwachtingen van de gebruikers te temperen, doordat ze vanaf een vroeg stadium al kunnen zien waar het product naartoe zal groeien. Op die manier krijgen ze een gevoel van ownership, wat kan helpen met de integratie van het eindproduct.

Bij user-centred design krijgt de eindgebruiker inspraak tijdens het ontwerpproces. We laten hen via een think aloud methode interageren met het prototype om snel pijnpunten op te sporen.

Het tussentijdse digitale prototype van het dagelijks energieverbruik

Specifiek werd user-centered design toegepast via een iteratieve ontwerpcyclus. Tijdens elke iteratie wordt de gebruiksvriendelijkheid van het prototype onderzocht via een think-aloud methode. Bij een thinkaloud studie is het de bedoeling dat een gebruiker het prototype uitprobeert terwijl hij of zij luidop nadenkt. De onderzoeker begeleidt de testgebruiker met specifieke taken of vragen zoals: 'Wat zie je nu? Wat verwacht je dat er gaat gebeuren als ...?'. De feedback uit deze studies wordt dan gebruikt om een nieuwe versie van het prototype te bouwen waarmee de cyclus herhaald wordt. Na een aantal iteraties groeit het prototype langzaam dichter naar het eindproduct toe.

Het finale prototype van het dagelijks energieverbruik

Gevarieerde noden samenbrengen

Wat meteen opviel tijdens de think-aloud sessies is dat de deelnemers te verdelen zijn in twee groepen. De eerste groep is meer analytisch gericht en duikt graag diep in de energievisualisaties. De tweede groep was meer geïnteresseerd in andere elementen van het dashboard, zoals de tips en de dagelijkse checklist. De grootste uitdaging in het ontwerp was dus om beide groepen tevreden te houden. Zo moeten de grafieken uitdagend en interessant genoeg zijn voor de eerste groep, maar mogen ze niet te complex zijn om de tweede groep niet af te schrikken. Voor de tweede groep werd er ook een plattegrond van het kantoor aan het dashboard toegevoegd, dat op meer intuïtieve wijze toont waar op het huidige moment veel energie verbruikt wordt.

De deelnemers van de think-aloud studies hebben doorheen de ontwerpcyclus enorm waardevolle feedback gegeven. Hierdoor konden veel problemen in het dashboard tijdig opgemerkt en opgelost worden. Veel deelnemers hadden ook enorm goede ideeën om het dashboard verder uit te breiden, waarvan sommige effectief zijn geïmplementeerd. Dit alles heeft ervoor gezorgd dat het dashboard van een ruw papieren prototype mooi gegroeid is naar een meer afgewerkt proof of concept. En zo is Wattness weer een stap dichterbij het lanceren van een commercieel product.

Ook zin in een technische proof of concept?

Heb je zelf ook een zot technisch idee om een positieve impact te maken in de vorm van een platform, tool, dashboard...? Zie je wel iets in zo'n user-centred aanpak om dat idee te valideren en een technisch prototype uit te werken?

Student computerwetenschappen

Wie is Tom?

Thesisstudent Tom helpt Wattness bij het uitwerken van een dashboard om werknemers een inzicht te geven in hun energieverbruik op kantoor.

Volgende blogpost

Wat ze je op school niet leren over een toegankelijk webontwerp

27 april 2020 | Amelie

Stagiaire Amelie legt de basisprincipes van een toegankelijk webontwerp bloot. Op basis van vier types van beperkingen geeft ze tips en tricks om het ook deze gebruikers gemakkelijk te maken je website of platform te bezoeken.